Ülke genelinde bilgiye ulaşmada eşit fırsatların oluşturulması amacıyla başlatılan “Zenginleştirilmiş Kütüphane” projesi kapsamında 2015 Aralık ayı itibarıyla 76 ilde z-kütüphane kurulma işlemi tamamlandı.
Bugün başlayan ve 3 Nisan 2016 tarihine kadar sürecek Kütüphane Haftası çeşitli etkinliklerle kutlanırken, öğrencilerin modern çağın gerekleri doğrultusunda, ülke genelinde bilgiye ulaşmada eşit fırsatların oluşturulması amacıyla başlatılan “Zenginleştirilmiş Kütüphane” projesi kapsamında 2015 Aralık ayı itibarıyla 76 ilde z-kütüphane kurulma işlemi tamamlandı.
Ülke çapında yaygınlaştırmak amacıyla 2015 yılı için 22 milyon lira ödenek ayrılan proje kapsamında her il ve ilçe merkezinde en az bir tane z-kütüphane kurulması planlanırken; 2016 yılı için bin, 2017 yılı için bin 500 ve 2018 yılı için 2 bin okulda zenginleştirilmiş kütüphane kurulması hedefleniyor.
Millî Eğitim Bakanlığının MEİS modülü verilerine göre resmî okullarda bulunan 18 bin 916 okul kütüphanesi bulunuyor. Buna göre zaman içerisinde bütün okul kütüphanelerinin z-kütüphaneye dönüştürülmesi amaçlanıyor.
Z-kütüphane çalışmalarının kamuoyu tarafından takip edilebilmesi için ‘z-kutuphane.meb.gov.tr’ internet sitesi kurularak, aynı amaç için ‘Meb Z-Kütüphane ve meb_zkutuphane’ adıyla sosyal medya hesapları oluşturuldu. Ayrıca z-kütüphane projesi çerçevesinde ‘Bilgi Gelecektir’ isimli bir kamu spotu hazırlandı.
Z-kütüphanelere “Etki Analizi Araştırması’ ile başlandı
Z-Kütüphane Projesi’ne 12 ili kapsayan bir ‘Z-Kütüphane Etki Analizi Araştırması’ ile başlandı. Araştırma bulgularından hareketle z-kütüphane tasarımları, donatım malzemelerinin niteliği ve niceliği, hizmet içi eğitim içerikleri ile okul kütüphaneleri mevzuatı yeniden ele alındı. Buna göre 18-21 Şubat 2015 tarihlerinde Afyonkarahisar’da ‘Okuma Kültürü ve Z-Kütüphane’ adlı bir çalıştay düzenlendi. ABD, İngiltere ve Almanya’dan uzmanların katıldığı çalıştayda; okuma kültürü ve kütüphane konusunda, Kültür Bakanlığı, üniversiteler, STK’lar, meslek birlikleri ile ülke çapındaki bütün paydaşlar bir araya geldi.
UNESCO IFLA temsilcileri de çalıştayda hazır bulunarak, Okuma Kültürü ve Söz Varlığı, Erişilebilir Okul Kütüphaneleri, Dijital Kaynaklar ve Veri Bankaları başlıkları ele alındı.
Çalıştay sonuçlarından hareketle MEB Destek Hizmetleri Genel Müdürlüğü bünyesinde “Söz Varlığını Tespit ve Geliştirme” çalışması başlatıldı. Söz Varlığı Çalıştayı, 23-24 Ekim 2015 tarihlerinde Ankara Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Uygulama Otelinde 90 akademisyen, araştırmacı, yazar, STK temsilcileri, bürokratlar ve öğretmenlerin katılımıyla gerçekleştirildi.
Eğitim Araçları ve Yayımlar Daire Başkanlığınca çıkarılan süreli ve akademik hüviyeti olan Millî Eğitim dergisinin güz sayısı, Okuma Kültürü ve Z-Kütüphane özel sayısı olarak yayımlandı. Dergide 15 makale ile 4 rapor yayımlandı.
Kataloglama ve dijitalleştirme çalışmaları devam ediyor
Ayrıca, eğitim tarihi açısından temel başvuru kaynaklarına sahip olan Ferit Ragıp Tuncor Arşiv ve Dokümantasyon Kütüphanesi’nde kataloglama ve dijitalleştirme çalışmaları da devam ediyor. Arşiv kütüphanesinin Türkiye Koleksiyonunda 30 bin, Osmanlıca Koleksiyonunda 6 bin 500 eser bulunuyor. Şu ana kadar 150 bin sayfa dijitalleştirildi ve 8 bin kitabın da kataloglanması tamamlandı. Ayrıca Librid Kütüphane Otomasyon Sistemi ile z-kütüphanelerin koleksiyonları kataloglanarak Merkez Arşiv Kütüphanesi’ne entegre edilmeye başlandı. Z-kütüphane kurulumu gerçekleştirilen 10 okulun kütüphane kaynaklarının kataloglama ve entegrasyon çalışmaları da tamamlandı.
‘Z-kütüphane’nin marka tescili yapıldı
Z-Kütüphane Projesi çerçevesinde, bu çalışmaların münhasır hakları, ‘z-kütüphane’ ismi ile Türkiye Patent Enstitüsü’nden marka tescili yapıldı.
Sürdürülen faaliyetler kapsamında, MEB Destek Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Uluslararası Okul Kütüphaneciliği Derneği’nin (IASL) Hollanda’da yapılan 44. Geleneksel Konferansına katıldı. Okul kütüphaneciliği konusunda dünyadaki güncel gelişmeler 3 gün boyunca tartışılarak önemli paylaşımlar elde edildi. Uluslararası Okul Kütüphaneciliği Derneği’nin 2016 yılı konferansı Japonya – Tokyo’da, 2017 yılı konferansı Amerika – Texas’da ve 2018 yılı konferansı da İstanbul’da yapılacak.
Z- kütüphanelerin yaygınlaşmasını sağlamak amacıyla, Konya Büyükşehir Belediyesi ile Konya İl Millî Eğitim Müdürlüğü arasında yapılan bir protokolle ‘Medeniyet Okulları Projesi’ kapsamında 100 tane okulun kütüphanesi zenginleştirildi.
İmam Hatip Okulları Mezunları ve Mensupları Derneği (ÖNDER) ile yapılan protokol gereği hibe olarak kurulan 20 z-kütüphanenin yanı sıra 2016 yılında ise 30 okulda daha z-kütüphane kurulması öngörülüyor.
Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü (YEĞİTEK) ile varılan mutabakat ile bütün z-kütüphanelere FATİH Projesi kapsamında etkileşimli tahta konulması sağlandı.
Ayrıca TÜBİTAK ile yapılan bir protokol ile z-kütüphanesi olan okullar başta olmak üzere bütün okullarda bilimsel etkinlikler yapılarak TÜBİTAK yayınları okul kütüphanelerine kazandırılacak.
