Rusya Eğitim ve Bilim Bakanlığı’nın Türkiye’deki 1200 Rus öğrenciyi geri çağırmasının ardından, iki ülke arasındaki eğitim işbirliği zora girdi. Gazi Üniversitesi’ndeki yedi Rus uyruklu öğrenci elçilikten yollanan yazı üzerine ülkelerine geri döndü. Bazı anlaşma ve protokoller de Rus üniversiteleri tarafından iptal edildi.
Rusya Eğitim ve Bilim Bakanlığı’nın “Türkiye’deki eğitim kurumları ile işbirliğinde olan 44 Rus yükseköğretim kurumunun büyük bölümünün ikili anlaşmaları tek taraflı iptal ettikleri veya askıya aldıkları” şeklindeki açıklamasının ardından değişim programıyla Türkiye’de bulunan Rus öğrencilerin geri çekilmesi gündeme geldi. YÖK de bunun üzerine “Kararların öğrencilerin ve ülkelerin hafızalarında derin yaralar açmasından endişe duyuyoruz” dedi. Hürriyet’in görüştüğü Rus öğrencisi olan Türk üniversitelerin çoğunluğu henüz yazılı tebligat gelmediğini ve öğrencilerin eğitime devam ettiğini söyledi. Ancak Gazi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Süleyman Büyükberber, 7 Rus öğrencisinin elçilikten gelen yazı üzerine apar topar gittiğini belirtti. Anadolu Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Naci Gündoğan ise Rusya’daki bir öğrencisinden Rus üniversite yetkilileri tarafından dönüş bileti almasının istendiğini söyledi. Bazı rektörler de Rusya ile anlaşma ve projelerin tek taraflı iptal edildiğini açıkladı.
APAR TOPAR GİTTİLER
Prof. Dr. Süleyman Büyükberber (Gazi Üniversitesi Rektörü): 20’ye yakın Rus uyruklu öğrenci var. Yedisi 2 Aralık’ta Rus Elçiliği’nden gelen yazı üzerine apar topar gitti. İstemeyerek ağlaya ağlaya gitmişler. Rusya’daki öğrencilerimiz de buraya dönecek. Bu işin Rusya tarafından öğrencilere kadar indirilmesini doğru bulmuyorum. Gidenler buradaki haklarını da kaybedecek, tamamlayamadıkları dersler belki sayılmayacak. Orada bulunan öğrencilerimiz için de aynı durum geçerli. Belki bir yıl kaybedecekler. Rusya’nın tavrı bilim, evrensel eğitim, öğrenciler adına üzücü.
Prof. Dr. Naci Gündoğan (Anadolu Üniversitesi Rektörü): Dokuz Rus üniversitesi ile değişim programımız ve işbirliği anlaşmalarımız var. İki Rus üniversitesi ile imza aşamasındaydık ama iptal kararı aldılar. Beş üniversite protokollerimizi tek taraflı iptal ya da askıya alma kararı verdi. 17 Rusya vatandaşı öğrencimiz var. Şu ana kadar onlardan bir başvuru olmadı. Mevlana programıyla Rusya’da bulunan bir öğrencimizden 4 Aralık itibarıyla dönüş biletini alması istendiğine dair bilgimiz var.
Prof. Dr. Murat Tuncer (Hacettepe Üniversitesi Rektörü): Rusya ile iki anlaşmamız var. Biri, Türkiye’de kurulacak nükleer santralda çalışacak personelin akademik açıdan yetiştirilmesine, lisansüstü eğitime yönelikti. Henüz resmi yazı elimize ulaşmadı ama protokolün Rusya tarafından durdurulduğu yönünde bilgi aldık. İkincisi, Çaykovski Devlet Konservatuvarı ile yapılan iyi niyet anlaşmasıydı. Müzik okulu yetkililerince Rus Kültür Bakanlığı isteği üzerine çalışmalara devam edilemeyeceği söylendi. Henüz resmi yazı gelmedi. Türkiye’nin yaklaşımının arkasındayız. Rusya’nın yaptığı ihlal kabul edilemez. Akademik açıdan kaygılarımız yok. Rus akademisyenler farklı ülkelerle işbirliği yapma açısından zarar görür.
Prof. Dr. Muzaffer Elmas (Sakarya Üniversitesi Rektörü): Rus üniversiteleriyle 15, değişim programları için de 5 protokolümüz bulunuyor. 50 Rus öğrencimiz var. Ortaklıklar veya öğrencilerle ilgili sözlü-yazılı olumsuz bir durum olmadı. Üniversitelerin ilişkileri savaş olsa bile sürmeli.
Prof. Dr. Burhan Özkan (Akdeniz Üniversitesi Rektör Danışmanı): Üç Rus üniversitesi ile Mevlana Programı ortaklığımız var. Rus üniversite yetkilileriyle telefonda konuştuk. Sorunların çözülmesini istiyorlar. Bizimle ilişkileri kessinler, diye bir talimat almamışlar. 48 Rus öğrencimiz bulunuyor. İki Rus değişim öğrencisi var. İki öğrencimiz Rusya’da eğitim alıyor. Şu an bizim açımızdan sorun yok.
BEŞ ÜNİVERSİTEDEN İPTAL
Prof. Dr. Mustafa Talha Gönüllü (Adıyaman Üniversitesi Rektörü): Rusya’dan beş üniversite Mevlana Programı’nı iptal ettiğini duyurdu. Uçak 24 Kasım’da düştü, 25 Kasım’da Saint Petersburg Devlet Üniversitesi ortaklığı tek taraflı iptal etti. Ardından başka bir üniversite mektup gönderdi. Üniversiteler olaylara insanların eğitilmesi gözüyle bakar, bizler insanlık için varız. Bu kararı alan bazı üniversitelerin istekli olduğunu düşünmüyorum. Üç Rus öğrencimiz var. Onlardan olumsuz dönüş almadık.
Prof. Dr. Mehmet Karaca (İstanbul Teknik Üniversitesi Rektörü): Rus üniversitelerle altı protokol anlaşmamız var. 33 Rus öğrencimiz, bir Rus akademisyenimiz bulunuyor. Rusya’da ise 11 öğrencimiz eğitim alıyor. Şimdiye kadar olumsuz bir bildirim almadık.
Prof. Dr. Erkan İbiş (Ankara Üniversitesi Rektörü): Sekiz Rus üniversitesiyle anlaşmamız var. Siyasi anlaşmazlıkların bilimi, eğitimi etkilemesine izin verilmemeli. Gelecekteki ilişkilerin inşasında temel alanların başında bunların geldiği unutulmamalı. Kapımız Rus akademisyen ve öğrencilere açık. Rusya da benzer anlayışı korumalı.
YÖK: Doğru bulmuyoruz
Yükseköğretim Kurulu’ndan (YÖK) yapılan açıklamada Akkuyu Nükleer Santralı Projesi kapsamındaki 310 öğrenci ile birlikte bini aşkın Türk üniversite öğrencisinin Rusya’da öğrenim gördüğü belirtildi. Türkiye’deki Rus uyruklu öğrenci sayısının ise 1200 olduğu vurgulanarak şöyle denildi: “Gerginliğin Rusya tarafından yükseköğretim alanına da yansıtılmasını doğru bulmuyoruz. Bilimsel işbirliğinin dün olduğu gibi bugün de evrensel akademik teamüllere uygun devam etmesi arzusundayız.”
‘Rusya günübirlik tepkiler veriyor’
Milli Eğitim Bakanlığı Müsteşarı Yusuf Tekin ise Rusya ile yaşanan gerginlikten Antalya’da ilköğretim ve lise eğitimi veren özel Rus okulunun etkilenip etkilenmeyeceğine yönelik sorumuza şu yanıtı verdi:
“Rusya günübirlik tepkiler veriyor. Bu tepkilerle ülkeler, toplumlar arasındaki ilişkilerde kalıcı yaralar üretecek adımlar atmak doğru değil. Hükümetimiz bir tepki vermemizi söylerse, ona göre davranırız. Henüz bir talimat gelmedi. Sorun çözüldüğünde Rusya geriye bakınca hata yaptığını fark edecektir.”
Hürriyet Eğitim
