15 Temmuz darbe girişiminin ardından ilan edilen olağanüstü hal (OHAL) kapsamında yapılan çalışmalardan en çok etkilenen alanlardan biri de eğitim oldu.
OHAL kapsamında çıkarılan Kanun Hükmünde Kararnameler ile 15 vakıf üniversitesi, 998 okul, 109 öğrenci yurdu ve askeri okullar kapatıldı. 22 binin üzerinde öğretmen görevden alındı. Tüm fakülte dekanlarının istifaları istendi. Rektörlerin de aralarında olduğu çok sayıda akademisyen açığa alındı. Soruşturmalar ise devam ediyor. Yeni eğitim öğretim dönemi 19 Eylül’de başlayacak ancak veli ve öğrencilerin kafası karışık. Biz de sizin için OHAL’in eğitime yansımalarıyla ilgili en çok merak edilen 10 sorunun yanıtlarını araştırdık. İşte cevapları:
1-) KAÇ ÜNİVERSİTE KAPATILDI?
23 Temmuz’da Resmi Gazete’de yayımlanan Kanun Hükmünde Kararname ile Ankara’daki Turgut Özal ve Altın Koza (İpek); Bursa Orhangazi; Samsun’daki Canik Başarı; Diyarbakır’daki Selahattin Eyyubi; İstanbul’daki Fatih, Murat Hüdavendigar ve Süleyman Şah; Kayseri’de Melikşah; Konya’daki Mevlana, İzmir’deki Şifa, Gediz ve İzmir; Gaziantep’teki Zirve ile Adana’daki Kanuni olmak üzere toplam 15 üniversite kapatıldı.
2-) KAPANAN ÜNİVERSİTELERDEKİ ÖĞRENCİLER NE YAPACAK?
Kapatılan üniversitelerdeki yaklaşık 65 bin öğrencinin Yükseköğretim Kurulu (YÖK) tarafından aynı ildeki başka devlet veya vakıf üniversitelerine yerleştirilmesi kararlaştırılmıştı. Bu yerleştirmelerde öğrencilerin üniversite sınavlarındaki puanları dikkate alınmayacaktı. 28 Temmuz’daki Yükseköğretim Genel Kurulu’nda alınan kararla; kapatılan üniversitelerdeki öğrencilerin hangi yükseköğretim kurumlarında eğitimlerine devam edeceği de açıklanmıştı. Ancak YÖK, 4 Ağustos’ta aldığı yeni kararla bu öğrencileri, üniversite sınavlarına girdikleri yıl aldıkları puana göre yükseköğretim kurumlarına yerleştirmeye karar verdi. Yerleştirmelerde öğrencilerin sınava girdikleri yıl aldıkları puanla, programın o yılki puanları dikkate alınacak. Öğrenciler, tercih yapacak ve yeniden yerleştirilecek. Kontenjan şartı aranmayacak. Yeniden yerleştirilen öğrenciler hangi sınıftaysa o sınıftan devam edecek. Bulunduğu ilde okuduğu bölüme puanı yetmeyen öğrenci başka bir ilde eğitimini sürdürecek.
3-) KAPATILAN ÜNİVERSİTELERİN BİNALARI NEREYE DEVREDİLDİ?
Kapatılan 15 üniversitenin binaları mühürleme işleminden sonra Hazine’ye geçti, ardından Maliye Bakanlığı’na devredildi. Maliye Bakanlığı, kapatılan vakıf yükseköğretim kurumlarının tüm taşınmazlarının YÖK tarafından bu kuruluşların öğrencilerinin nakledildiği üniversitelere geçici tahsis edilmesine karar verdi. Ancak YÖK’ün 4 Ağustos’ta aldığı karar sonrası bu durumda ne gibi değişlikler olacağı henüz bilinmiyor.
4-) ÜNİVERSİTELERDE NELER YAŞANIYOR?
YÖK tüm fakülte dekanlarının istifasını istedi. Aralarında rektörlerin de olduğu çok sayıda akademisyen görevden alındı. Soruşturmalar devam ettiği için kaç akademisyenin görevden alındığı ve ne kadarı hakkında soruşturma açıldığına dair net bir sayı yok. Öte yandan OHAL kapsamında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 12 Temmuz’da yapılan rektörlük seçimlerinin ardından yeni rektörleri atamaya başladı. Şu ana kadar aralarında ODTÜ, Ankara, YTÜ’nün de bulunduğu 11 üniversiteye rektör atadı. YÖK’ün Cumhurbaşkanlığı’na hangi rektörleri kaçıncı sıradan sunduğu ise açıklanmadı. 26 Temmuz’da yapılması planlanan ve aralarında Bartın, Hakkari, Yalova üniversitelerinin de bulunduğu 17 devlet üniversitesinin rektörlük seçimleri de ileri bir tarihe ertelendi. Seçimlerin ne zaman olacağına dair bir açıklama yapılmadı.
5-) KAPANAN ÖZEL OKULLARIN ÖĞRENCİLERİNİN DURUMU NE?
Olağanüstü Hal Kapsamında Alınan Tedbirlere İlişkin Kanun Hükmünde Kararname çerçevesinde 998 özel okul kapatıldı. Bu kurumlarda okuyan yaklaşık 138 bin öğrencinin başka okullara nakledilmesi için çalışmalar başlatıldı. İlkokul ve ortaokul düzeyindeki öğrenciler adrese dayalı nüfus kayıt sistemine göre kontenjan kısıtlaması olmadan okullara yerleştirilecek. Bu öğrenciler 30 Eylül’e kadar nakil olabilecek. Liselerdeki yaklaşık 40 bin öğrenci ise Temel Eğitimden Ortaöğretime Geçiş (TEOG) sistemi kapsamında aldığı puana göre başka okullara nakledilecek. Normalde aylık yapılan nakiller, kapatılan okullardaki öğrencilerle sınırlı olmak üzere günlük olarak gerçekleştirilebilecek. Öğrenciler kontenjan dışı bir şekilde yerleştirilecek. İsteyenler özel okullara da kayıt olabilecek. TEOG kapsamında kapatılan okullara kayıt olanlar da 29 Temmuz akşamına kadar tercihlerini güncellediler.
6-) VELİLER BU OKULLARA ÖDEDİKLERİ ÜCRETLERİ NASIL GERİ ALACAK?
Milli Eğitim Bakanlığı bu konuda Maliye Bakanlığı’nın çalışma yürüttüğü bilgisini verdi. Maliye Bakanlığı ise, bu okullara ödenen ücretlerle ilgili bir çalışmanın bulunmadığını açıkladı. Yani bu okullara yapılan ödemelerin nasıl geri alınacağı belli değil.
7-) BU OKULLARIN BİNALARINA NE OLACAK?
Kapatılan özel okulların binaları Maliye Bakanlığı’na devredildi. MEB Müsteşarı Yusuf Tekin, bu binaların Milli Eğitim Bakanlığı’na tahsisi için Maliye Bakanlığı’na başvuracaklarını söyledi. Tekin, tüm binalar MEB’e devredilecekmiş gibi illerde kapatılan okulların hangi okul türüne dönüştürüleceğinin ve hangi öğrencilere hizmet edeceğinin çalışmalarını da tamamladıklarını belirtti. Kapatılan askeri okulların binalarının ne olacağı ise bilinmiyor.
😎 GÖREVDEN ALINAN ÖĞRETMENLERİN YERLERİNİ NASIL DOLDURULACAK?
Soruşturmalar kapsamında 22 bin öğretmen görevden alındı. MEB Müsteşarı Tekin sayının artabileceğini belirtti. Yeni eğitim dönemi için 15 bin ‘sözleşmeli öğretmen’ alınacak. Öğretmenler KPSS sonucuna göre ve sözlü sınavla alınacak. Sözlü sınavdan 100 üzerinden 60 puan alma şartı var. Sözleşme gereği dört yıllık çalışma süresini tamamlayarak adaylık sürecinde başarılı olanlar, talepleri halinde görev yaptığı okulda kadroya atanacak. Atandıkları yerde iki yıl daha çalıştıktan sonra tayin isteyebilecek. Sözleşmeli öğretmenlik başvuruları bugün başlıyor. Atamalar 10 Ekim’de. Atamaları tebliğ edilenler, bunu izleyen 15 gün içinde göreve başlayacak. En çok kontenjan 4 bin 334 ile sınıf öğretmenliğine verildi. Onu 1.555 kontenjanla İngilizce ve 1.479 kontenjanla din kültürü ve ahlak bilgisi öğretmenliği takip etti.
9-) KAPATILAN ASKERİ LİSELERİN ÖĞRENCİLERİ NE YAPACAK?
31 Temmuz’da Resmi Gazete’de yayımlanan Kanun Hükmünde Kararname ile askeri okullar kapatılarak, Milli Savunma Üniversitesi kuruldu. Bu konuda konuşan Başbakan Binali Yıldırım, “Harp okulları aynen devam edecek. Yaptığımız şudur: Askeri liseleri kapattık, artık harp okullarına nasıl üniversiteden herkes girebiliyorsa, o şekilde bütün liselerden; meslek liselerinden, imam hatip liselerinden, düz liselerden herkes harp okuluna girecek. Sınavı kazanan, şartları yerine getiren her vatan evladı bu kurumdaki şerefli görevini alacak. Okullara girişteki kısıtlamaları ortadan kaldırdık” dedi.
Kuleli, Maltepe, Heybeliada ve Işıklar Askeri liseleri ile Ankara Bando Okulu’nda 10, 11 ve 12’nci sınıflara denk düşen toplam 3 bin 103 öğrenci bulunuyor. Bu öğrencilerin liselere nakledilmesi kararlaştırıldı. Öğrenciler SBS ya da TEOG sistemlerinin hangisinden puanı varsa ona uygun olarak fen ve sosyal bilimler liseleri dışındaki okullara yerleştirilecek. Bu öğrencilerin 22 Ağustos’a kadar il ve ilçelerdeki nakil komisyonlarına başvuru yapmaları gerekecek. MEB Müsteşarı Yusuf Tekin’in açıklamalarına göre bu tarihe kadar başvuru yapmayanlar, puanlarına göre resen yerleştirilecek.
10-) YÖK ASKERİ OKUL ÖĞRENCİLERİ İÇİN NASIL BİR ÇALIŞMA HAZIRLIYOR?
YÖK, askeri öğrencilerle ilgili komisyon kurdu. Harp okullarındaki yaklaşık 13 bin öğrenci için bir çalışma yapacak. 30 Ağustos’ta mezun olacak astsubay ve subayların alanlarına ve puanlarına en uygun fakülte ve yüksek okullar belirlenecek. Rütbe alamayacak mezunlara, üniversite diploması verilecek. Ara sınıftakiler sınava girdikleri yılın puan ve alanlarına göre üniversitelere nakil olacak.
Esra ÜLKAR – Hürriyet Eğitim