SES ve ÖZELLİKLERİ
Frekans
- 1 saniyede oluşan dalga sayısına frekans denir.
- Sesin yüksekliği, frekans demektir.
- Frekans fazlaysa ince ses, frekans az ise kalın ses çıkar.
- Frekansın birimi Hertz, sembolü Hz’dir.
Her canlının belli bir duyma aralığı vardır. Yandaki tabloda bazı canlıların duyma aralıkları (eşikleri) verilmiştir. Bu tablo gördüğümüz üzre, insanlar 20 ila 20.000 Hertz arasındaki sesleri duyabilir.
20.000 Hertz’dan fazla frekanstaki seslere Ultrasonik Sesler denir.
Genlik
- Tepe noktası ile denge noktası arasındaki mesafeye denge denir.
- Sesin şiddeti, genlik ile doğru orantılıdır.
- Sesin kuvvetli ya da hafif olması sesin şiddetine bağlıdır.
- Genliğin birimi Desibel, sembolü dB’dir.
Yani sesi 2’ye ayırabiliriz :
1- Şiddetine göre (Genlik)
2- Yükseliğine göre (Frekans)
- Sesin genliği fazla ise ses kuvvetli, sesin genliği az ise ses hafiftir.
- Sesin şiddeti fazla ise ses ince, sesin şiddeti az ise ses kalındır.
Sesin Tınısı
Ses kaynağının cinsini belirlemeye yarayan özelliğidir. Sesin tınısı, sesin ayırt edici özelliklerinden biridir. Aynı frekans ve genlikteki piyano ve kemandan çıkan seslerin birbirinden farklı olması, seslerin tınılarının farklı olmasından kaynaklanır.
TELLERDE SES
Titreşen bir telin frekansı;
- Telin gerginliğine
- Boyuna
- Kesitine (kalınlığına
- Cinsine
bağlıdır.
Telin Gerginliği
Tel ne kadar gergin ise frekansı o kadar fazladır. Yani gergin telden ince ses çıkar. Tel ne kadar gevşek ise frekansı o kadar azdır. Yani gevşek telden kalın ses çıkar.
Telin Boyu
Telin boyu ne kadar kısa ise frekansı o kadar fazladır. Yani uzun telden ince ses çıkar. Telin boyu ne kadar uzun ise frekansı o kadar azdır. Yani uzun telden kalın ses çıkar.
Telin Kesiti
Telin kesiti ne kadar ince ise frekansı o kadar fazladır. Yani ince telden ince ses çıkar. Telin boyu ne kadar kalın ise frekansı o kadar azdır. Yani kalın telden kalın ses çıkar.
Bu bilgiler haricinde önemli olan ve çok sorulan 2 soru tipine daha değinelim.
Yandaki şekli incelediğimizde, 3 kaba da demir bir çubuk ile vurulduğunda, boş kaptan ince ses çıkarken dolu kaptan kalın ses çıkar. Yani boş kaptan çıkan sesin frekansı en fazla iken, dolu kaptan çıkan sesin frekansı en azdır. Çünkü, ses titreşim hareketi yapar. Dolu kaba vurduğumuzda titreşecek tanecik sayısı en fazla olduğu için (su tanecikleri titreşiyor ve en fazla su dolu kapta var) en az frekans dolu kapta olur ve dolayısıyla en kalın ses dolu olan kaptan çıkar.
Yandaki şekli incelediğimizde, 3 kabın üzerinden üfler isek, boş kaptan kalın ses çıkarken dolu kaptan ince ses çıkar. Yani boş kaptan çıkan sesin frekansı en az iken, dolu kaptan çıkan sesin frekansı en fazladır. Ses, titreşim hareketi yapar demiştik. Burada kaplardaki suların üzerinde kalan boşluklardaki hava taneciklerini titreştirmiş oluruz. Boş kaptaki hava tanecikleri diğer kaplara göre en fazla olduğu için en az frekans boş kapta olur ve dolasıyla en kalın ses boş olan kaptan çıkar.
Tüm TEOG Fen Bilimleri Konu Anlatım videoları için tıklayın.
Kafanıza takılanları ya da yorumlarınızı altta yer alan Tartışmaya Katılın bölümüne yazabilir, çözemediğiniz soruları www.ozancorumlu.com/sizden-gelen-sorular bölümüne koyabilirsiniz.
Hocam 7.sınıf bitiyor ve müfredat değişiyor fen be matematik için konu anlatımınız ne Zaman başlar
Çok çok büyük değişiklikler yok ama bu yaz 6,7 ve 8’deki tüm eksik videoları çekeceğim, canlı yayınları sıklaştıracağım.
bir tek sizin anlatımınızı anlıyorum nolur 🙁
Merhaba Meltem.
Hem teknik açıdan, hem de şu anki programım dolayısıyla TEOG sınavına kadar video çekebileceğimi ne yazık ki sanmıyorum. Fakat çözemediğin soruları forumumuzda yer alan SORU-CEVAP bölümünden arkadaşlarına ve forum ahalisine sorabilirsin.
https://ozancorumlu.com/egitim-forumu/
hocam teoga az kaldı yalvarırım yardım edin ben ısınma ve soğuma eğrilerini anlamadım