MADDENİN HALLERİ
Maddenin 3 hali vardır:
- Katı
- Sıvı
- Gaz
TANECİK HAREKETİ
Katı haldeki maddeler de, sıvı haldeki maddeler de, gaz haldeki maddeler de titreşim hareketi yaparlar. Bunun haricinde sıvı ve gaz halde maddeler, akışkan olduklarından dolayı öteleme hareketi de yaparlar.
Katı halde maddelerin tanecikleri arasındaki boşluk en az iken, gaz halinde maddelerin tanecikleri arasındaki boşluk en fazladır.
POTANSİYEL ENERJİ ve KİNETİK ENERJİ
Gaz halindeki maddelerin tanecikleri arasındaki boşluk en fazla olduğu için kinetik enerjileri en fazladır. Kinetik enerji, hareket enerjisi demektir. Gene aynı mantık ile katı maddeler arasındaki tanecikler arası mesafe en az olduğu için kinetik enerjileri en azdır.
Potansiyel enerji de durum enerjisidir. Katı haldeki maddelerin potansiyel enerjileri en fazlayken, gaz halindeki maddeleri potansiyel enerjileri en azdır.
DÜZENSİZLİK
Maddenin 3 hali arasında en düzensiz hal maddenin gaz halidir. Gaz taneciklerinin birbirleriyle etkileşimi neredeyse yoktur. Yani gaz molekülleri serbest halde dolaşırlar. Gene gaz tanecikleri arasındaki mesafenin en fazla olmasından da düzensizliğin en çok olduğu halin gaz hali olduğu yorumunu yapabiliriz.
Katı maddelerin tanecikleri arasındaki mesafe de en az olduğu için en düzenli hal, maddenin katı halidir diyebiliriz.
Yani düzensizlik katıdan gaza doğru gittikçe artar.
BAĞ KUVVETİ
Tanecikler arası bağ kuvveti en fazla olan katı haldir. Bağ kuvvetleri fazla olduğu için tanecikler arası boşluk en az hal katı haldir. Aynı şekilde bağ kuvveti en az olan hal de gaz haldir. Gaz tanecikleri arasındaki bağ kuvveti az olduğu için tanecikler arasındaki mesafe en fazldır.
Bu bilgilerin yanı sıra sorularda çokça çıkan 2 özelliğe daha değinelim:
Belirli Şekil
Katı haldeki maddelerin belirli bir şekli vardır. Sıvı ve gaz haldeki maddelerin belirli bir şekli yoktur.
Belirli Hacim
Katı ve sıvı halde maddelerin belirli bir hacimleri varken gaz haldeki maddelerin belirli bir hacimleri yoktur.
Tüm TEOG Fen Bilimleri Konu Anlatım videoları için tıklayın.
Kafanıza takılanları ya da yorumlarınızı altta yer alan Tartışmaya Katılın bölümüne yazabilir, çözemediğiniz soruları www.ozancorumlu.com/sizden-gelen-sorular bölümüne koyabilirsiniz.